Een feest van herkenning vond tuinder Sebastiaan Bos de keynote van Dan Kittredge tijdens het symposium ‘Bodem als basis voor gezondheid’. Op het biologische tuinbouwbedrijf Kievit in Katwijk nam hij in 2018 een perceel uitgeputte grond in gebruik. Sindsdien heeft hij zijn aanpak van bodembewerking rigoureus veranderd. Zijn doel: de bodem niet uitputten, maar tot leven wekken. Hij is trots op de resultaten: meer biologische activiteit, een hoger gehalte aan organische stof en producten van betere kwaliteit die langer houdbaar zijn. “Gezonde bodem, gezonde voeding – daar draait het om,” zegt hij.
Toen Sebastiaan het perceel in gebruik nam, trof hij geen vruchtbare grond aan. Het was een uitgeput stuk land dat jarenlang braak had gelegen. “Ik dacht dat de natuur zichzelf wel zou herstellen,” zegt hij. Maar die aanname bleek te optimistisch. “De bodem was arm, met nauwelijks biologische activiteit en een organische stofgehalte van slechts 1 tot 1,8 procent.”
Geen zware machines
De klassieke aanpak met zware machines liet hij al snel los. “We zagen dat de grond last had van storende lagen die de waterafvoer en wortelgroei belemmerden. Dieper ploegen met zware trekkers zou dat alleen maar erger maken.” Sebastiaan stapte daarom over op handmatig loswoelen met de grelinette, een soort woelvork die de bodem losmaakt zonder deze te keren. Voor de lichtere bewerkingen gebruikt hij tweewielige trekkers, die nauwelijks verdichting veroorzaken.
Bodemanalyses geven mooie resultaten
Vanaf het begin liet hij systematisch bodemanalyses uitvoeren. De cijfers zijn veelbelovend. “Na zeven jaar is het organische stofgehalte opgelopen naar 3,7 tot 4 procent. Dat is uitzonderlijk voor dit soort kalkrijke zandgrond, waarin organisch materiaal normaal gesproken snel afbreekt.” Volgens Sebastiaan is de toename vooral te danken aan het vermijden van ploegen en het beperken van zware mechanisatie, in combinatie met een beheerste inzet van compost. De biologische parameters verbeteren zichtbaar, en dat vertaalt zich in een hogere kwaliteit en betere houdbaarheid van de gewassen.
Partners gezocht
Sebastaan ziet in de praktijk wat het onderzoek van Dan Kittredge laat zien: een levendige bodem kan leiden tot gezondere planten en mogelijk ook tot voedzamere producten. “Dat was niet ons primaire doel, maar het is een belangrijke bonus.”
Hij hoopt dat wetenschappers interesse tonen in zijn bevindingen. “Ik zoek partners die metingen kunnen doen naar de bionutriënten in onze producten. Ook ben ik bereid om nieuwe technieken te testen die de bodemgezondheid verder kunnen verbeteren.”
Kievit: biologische groente- en fruitpakketten
Sinds 1996 teelt Kievit 100% biologisch fruit en groenten, zowel van eigen grond als van gecertificeerde collega-tuinders. Vanuit Katwijk leveren ze wekelijkse groente- en fruitabonnementen in de regio. Ze bezorgen tot in Den Haag, Delft, Zoetermeer, Alphen a/d Rijn, Hoofddorp en Haarlem. Hun klantenkring bestaat uit enkele duizenden regelmatige afnemers, waarvan sommigen al 20 jaar klant zijn. Ze ontvangen een tas biologische seizoens- en streekproducten, die kan worden aangevuld met andere online bestelde biologische producten.
